تاریخچه سنگ لاجورد
سنگ لاجوَرد (لاتین: Lapis lazuli) نوعی سنگ قیمتی آبیرنگ است که بخاطر رنگ آبی سیر آن، و قابلیت پودر شدن و کندهکاری روی آن از هزاران سال پیش در جهان خواهان زیادی داشتهاست. پژوهشها نشان داده که لاجوردِ استخراجشده از معدن سَرِ سنگ، در اعماق کوههای هندوکش در افغانستان تنها منبع شناختهشد لاجورد در دنیای باستان بودهاست. وجود این سنگ در جواهرات فراعنه مصر باستان، هنر خاور نزدیک باستان و تا هنر رنسانسِ ایتالیا نشان میدهد که هزاران سال پیش، در عصر برنز سنگ لاجورد از افغانستان به سرزمینهای میانرودان، مصر و مدیترانه تجارت میشدهاست.
درباره سنگ لاجورد
این سنگ قیمتی آبیرنگ است که بخاطر رنگ آبی سیر آن، و قابلیت پودر شدن و کندهکاری روی آن از هزاران سال پیش در جهان خواهان زیادی داشتهاست. استخراج این سنگ بیش از 2500 سال در افغانستان رواج داشته (البته باید به یاد داشته باشیم که در 2500 سال پیش افغانستان و به ویژه شهر بدخشان . زیرا در آثار به دست آمده از دورههای پیش از تاریخ در ایران استفاده لاجورد بسیار معمول بوده است. درست است که در ایران سنگ لاجورد معمول بوده و در دوران هخامنشیان افغانستان وایران امروز یک کشور بودند ولی این سنگ تنها در افغانستان امروز تولید میشود نه در ایران امروزی پس بدین ترتیب افغانستان تنها تولید کننده لاجورد جهان است «در هزاره چهارم پیش از میلاد مردم این سرزمین (سیلک) در ساختن آئینه و سنجاق و جواهر مهارتهای بیشتری یافتند و در آلات و ادوات زینتی عقیق و فیروزه و مهرهای لاجورد را به کار بردند.» «در اواخر هزاره چهارم پیش از میلاد در سیلک خانههای قدیمی از میان رفت و به جای آن خانههایی با در و پنجره کوتاه ساخته شد و در ورودی آن اجاقی مرکب از دو بخش وجود داشت، یکی برای آشپزی و دیگری مخصوص پخت نان. در این دوره غیر از ظروف سفالین بعضی تُنگهای کوچک از مرمر که گویا مخصوص نگهداری عطر بود در حفریات سیلک پیدا شده است و همچنین مقداری آئینه مسی جهت آرایش به دست آمده است. از ویژگیهای این دوره وجود گوشوارههایی از طلا و لاجورد است. »)و عمدتاً به مصر باستان صادر میشدهاست. پژوهشها نشان داده که لاجوردِ استخراجشده از معدن سَرِ سنگ، در اعماق کوههای هندوکش در افغانستان تنها منبع شناختهشده لاجورد در دنیای باستان بودهاست. در مجسمه طلای فرعون و نفرتیتی در قسمت چشم کار گرفته شده است. در قدیم هنر مندان از پودر لاجورد به عنوان رنگ برای مینا کاری و نقاشی استفاده می کردهاند. درجه سختی سنگ لاجورد به طور معمول است.
خواص درمانی و متافیزیکی سنگ لاجورد
این رنگ تعدیل كننده دستگاه عصبی و نیز برقرار كننده توازن در میان دو نیمكره مغز می باشد و تأثیرات مثبتی بجا میگذارد. این رنگ خاصیت آرامش بخشی و سكون دارد. اشخاصی كه كار مراقبه با تمركز ذهن انجام میدهند طبعاً علاقهمند به رنگ لاجوردی هستند، زیرا این رنگ احساسات فرد را به همراه قوای تخیل و تجسم آن ها را تقویت میكند.
رنگ آن آبى تیره و به متولدین ماههاى آذر، دى، بهمن و اسفند تعلق دارد. آگاهى ما را بالا مى برد و به عنوان سنگ عشق و دوستى معرفى شده، افسردگى را از بین برده و شادى را جایگزین مى كند، براى فشار خون بالا بسیار خوب است، تب را كاهش مى دهد عمل ریه ها، لنف ها وغده تیروئید را تقویت مى كند و براى تمیز كردن آن بهتر است آن را در نمك خشك دریا قرار دهید. اگر لاجورد را به گردن بچه ها بیندازیم خوف را از آنها دور نموده و آنان را حفاظت میکند .استفاده از انگشتری آن خوف و ترس را از آدمی دور ساخته و به آدمی ارامش میدهد. به همراه داشتن سنگ لاجورد صرع را دور می کند.لاجورد در تقویت سیستم عصبی و تسکین درد بسیار موثر است.سنگ لاجورد به انسان آرامش می بخشد و برای درمان عصبانیت، استرس، هیجان و رفع بی خوابی موثر است.
اطلاعات کانی شناسی سنگ لاجورد
لاجورد مجموعه ترکیبی از چندین کانی مختلف است . بخصوص هائوین
(Al6 si6 o24)2- 1(so4 s)8- 4(Na ca) ، این سنگ زیبایی اش را مدیون رنگ آبی است، سودالیت
(Al6 si6 o24) Na8 cl2 نوزئان (Al6 si6 o24) (so4)Na8 ولازوریت که ترکیب هم شکل هائوین وسودالیت است (وبستر 1983) . درسنگهای قیمتی پررنگ تر ، رنگ از جذب خواص انتقال یونهای فلزی یا بهم پیوستگی این یونها ناشی میشود . لازوریت حاوی فلزهای انتقالی به مقدار کافی برای تولید رنگ آبی تیره نمی باشد . آبی سیر لاجوردی ولازوریت به وجود سولفور مربوط است. موردی جالب وغیر معمول که عنصری غیر فلزی باعث رنگی تند میشود . آنالیز های شیمیایی نشان میدهد هرچه درصد سولفور درکانی بیشتر باشد ، رنگ آبی آن تندتر است. این پدیده درشیمی مواد غیرآلی غیر معمول وحالت استثنایی دردنیای سنگهای قیمتی است که لاجورد را از دیدگاههای بسیاری یک سنگ منحصر بفرد میسازد . درنتیجه رنگ آبی که معمولا هرچه تیره تر شود ارزش سنگ را بیشتر میکند ، بستگی به میزان سولفور ومقدار کلسیم دارد. 25 تا 40 درصد ترکیب کانی شناسی لاجورد ، لازوریت است. محتوای لازوریت مستقیما برکیفیت لاجورد تاثیر میگذارد . بیش از 40 درصد بسیار تیره است ، کمتر از 25 درصد خیلی کم رنگ در نظر گرفته میشود . بعلاوه کلیست همیشه وجود دارد.
20 H 6 (3 CO ، 4 SO، 2 G)34 O 16(1 SiH) 12(K،Ca، Na) ، که قسمتهای مایل به سفید ماده با کیفیت پایین تر را میسازد .کلسیت با سه کانی مختلف آغشته وکاملا رنگی میشود ، همه آنها سیلیکاتهای قلیایی وآلومینیومی هستند.
معادن سنگ لاجورد در جهان
این سنگ توده آبی رنگ شاهانه ای است كه از مواد گوناگون گروه سودالیت به همراه رگه های پیریت تشكیل می شود و ماده رنگی موجود در آن از لازوریت، كلسیت و پیریت است. مكان اصلی كشف این سنگ در كشورهای افغانستان، شیلی، برمه، اورال و سیبری است.
طریقه نگهداری و شارژ سنگ لاجورد
انواع بسیاری از سنگ لاجورد در بازار فروش یافت می شوند. توصیه می كنیم برای تمیز كردن، آن را در نمك خشك دریا قرار دهید و از آب استفاده نكنید. این عمل را بهتر است یك بار در هفته انجام دهید و برای شارژ، آن را به مدت طولانی در نور خورشید قرار ندهید.